Yeni Yabancı Kuralının Anadolu Takımlarında Kadro Mühendisliği’ne Etkisi Ne Oldu?

2015 Yabancı sayısının arttırılması ile Türkiye Ligi az sayıdaki kaliteli yerli oyuncularla dönen, arz-talep dengesinde arzın düşük talebin yüksek olması sebebiyle oyuncuların parası olan kulüplerde toplandığı bir lig olmaktan uzaklaşmaya başladı.

Yeni sistem son birkaç sezondur hissedilmeye başlandı. Kulüplerin bütçelerinde adeta birer kara delik olan pahalı ama işe yaramayan yerli futbolcular, sözleşmelerinin bitişleri ile kapasitelerine uygun şekilde birer birer alt liglere düşmeye başladılar.

Yeni Sistem Sadece Yerli Değil Yabancıları da Düzene Soktu

Yabancı futbolcuları ise transfer ettirip kulübe ve tribüne hapseden sistem de ortadan kalkınca kulüpler yabancı futbolculardan da daha iyi verim almaya başladılar. Çoğu kulüp transfer ettiği isabetsiz yabancı futbolcuların esiri olmaktan kurtuldu. Çünkü artık yeteri kadar oyuncu transfer edebiliyor, içinde tutmayan transferler varsa da rahatlıkla kadro dışı kalabiliyordu.

Bu kuralla birlikte Anadolu takımları eskiden büyüklerden yoğun talep geldiği için ellerinde tutamadıkları yerli oyuncuları artık tutabiliyorlar. Milli takım kadrosunda da bunun etkisini görebiliyoruz. Eskiden Anadolu milli takıma oyuncu vermekte zorlanır, verdiğinde de oyuncuyu büyük takıma kaybederken artık bu oyuncular kulüpte kalabiliyorlar. Böylece Anadolu’da kaliteli yerli oyuncu havuzları kurulabiliyor.

Diğer taraftan da yabancı kuralı ile düşük maliyetli yabancı transferlere kapıyı açtı. Anadolu takımları artık adı büyüklerle anılan isimleri kadrolarına katabiliyorlar. Tabi bunda son birkaç yıldır Anadolu’ya gitmiş Eto’o gibi marka isimlerin de payı var.

Böylece Anadolu takımları hem yerli hem yabancı oyuncular konusunda daha üst düzey kadrolara sahip oldular. Elbette bu durum lig tablosuna da yansıdı.

Eski Sistemden Sonra Süper Lig Tablosu Nasıl Değişti

Eski sistemin son sezonu 2014-2015’de Ligin ilk altı sırası Dört büyükler, Başakşehir ve Bursaspor’dan oluşuyordu ve 6. ile 7. takım arasında tam 10 puan vardı.

Kuralın uygulandığı ilk sezon olan 2015/16’da Konyaspor ligi 3. olarak bitirdi. Galatasaray ancak 6. olabildi 7. ile puan farkı sadece birdi.

Bir sonraki sezon ise üç büyükler ve Başakşehir ilk dördü paylaşırken bir üstündeki takımdan sadece 6 puan geri kalan Antalyaspor ligi beşinci olarak bitirdi.

2017-2018 de ise 6. sıradaki Göztepe sadece 5 puan geride kalmıştı.

2018-19’da Malatyaspor 5. olurken, 7. Antalyaspor ile ligi 6. sırada bitiren Fenerbahçe arasında sadece bir puan vardı.

Geçtiğimiz sezon olan 2019-20’de ise bir ilki gördük ve Başakşehir yıllar süren zirve mücadelesinde ilk kez ipi şampiyon olarak göğüsledi. Sivasspor 4. Alanyaspor ise 5. olarak ligi 6. Galatasaray ve 7. Fenerbahçe’nin önünde bitirdiler. Fenerbahçe ile 8. Gaziantep FK arasında ise sadece 7 puanlık bir fark vardı.

Bu Sezonki Durum

Bu sezonun yaklaşık üçte biri geride kalırken üst grupta Alanyaspor ve Gaziantep yer alıyor. Bir maçı eksik Gaziantep FK, kazanırsa liderliğe yükselecek.

Bu sefer ligde beşli bir grup var. Grubun sonuncusu Beşiktaş ile Karagümrük arasında puan farkı an itibariyle 4.

Ligin ne olacağı konusunda elbette bir tahminde bulunmak güç. Pandemi koşullarında kulüpler çok farklı etkenlerden etkileniyorlar. Ligin ilk bölümünde Alanyaspor yükselişteyken son haftalarda üst üste puan kayıpları yaşıyorlar. Diğer yandan Gaziantep FK ise, ilk haftaki Galatasaray yenilgisinden sonra hiç yenilmedi ve dahası ilk haftalarda aldığı beraberlikler sonrası 9 kişi kaldığı Malatyaspor maçı hariç tüm maçlarını kazanarak geliyor. Belki de ligin yeni şampiyonu kaliteli yabancılara, Mirallas gibi yıldıza ve çok iyi bir teknik zekaya sahip olan Gaziantep FK olacak.

Sonuç

Özetle mevcut yabancı kuralının etkilerini son birkaç yıldır ancak görüyoruz. Takımların eski sistemin artıkları olan uzun kontratlı transferlerinden kurtulmaları birkaç sezon önce ancak gerçekleşti.

Yabancı sayısının artmış olması ve daha önemlisi sahada yabancı kısıtlaması olmaması kulüplerin elini rahatlattı. Kulüpler artık yerli oyuncuları kaybetme korkusu da yaşamıyorlar. Eskiden bazı pozisyonlarda oyuncu bulmak zorlaşıyordu. Başka pozisyondan devşirme oyuncuları sıklıkla görüyorduk.

Gerek büyükler gerekse de Anadolu takımları daha eşit şartlarda sahada olabiliyorlar artık. İyi futbolcularını kadroda tutabiliyorlar. Dahası sadece Türk pasaportu olduğundan oynayan yetersiz futbolcular olmaları gereken seviyeye geri döndüler. Kimi süper lig’de tutunabildi, kimi de alt liglere gitti. Hatta yine üst klasmanda oynayabilmek adına orta düzey Avrupa Ligleri’ne ya da takımlarına gidenler bile oldu.