Geçtiğimiz günlerde Rıdvan Dilmen’in TV programında yaptığı açıklama ile Euro 2024 adaylığımız kamuoyuna yansıdı. TFF bu çarşamba günü konuyla ilgili basın toplantısı düzenleyeceğini söyledi.
Euro 2016’yı küçük bir farkla kaybettikten sonra Euro 2020’nin Avrupa genelinde düzenlenmesinin ardından Türkiye rotasını Euro 2024’e çevirmişti.
Euro 2024 Kriterleri
2-3 adet 50 bin kişilik Stadyum
UEFA, Euro 2024 için özellikle Yarı Final ve Finalleri kaldırabilecek nitelikte 50 bin kişi kapasitesinden az olmamak üzere 2 ya da 3 stadyum istiyor. Tercihen final karşılaşmasını da oynatacağı bir stadyumun da 60 bin üstü olması gerekiyor.
Türkiye’deki Potansiyel Stadlar:
İstanbul – Atatürk Olimpiyat Stadyumu: 76,092 kişilik kapasitesi ile 60 bin üstü kriterini fazlasıyla karşılıyor. Ancak sahanın uzak olması ve rüzgar sorunu olumsuz bir etken. Muhtemelen olası bir adaylıkta kale arkaları kapanıp saha eski İnönü’deki gibi aşağı çekilerek kapasite 90-100 bin kişiye ulaşacak.
Ali Sami Yen Spor Kompleksi Türk Telekom Arena: 52,600 kişilik kapasitesi ile en donanımlı stadlarımızdan biri. Bir metro hattının yanı sıra Cendere yolundan yakın zamanda açılacak havaray ile ulaşım kapasitesi daha da artacak.
Şükrü Saraçoğlu Ülker Arena: 50,509 kapasitesi ile kriterleri karşılasa da UEFA’nın aynı şehirde 2 den fazla stadyum olmaması kriterine takılabilir. Ancak telefon kodlarında olduğu gibi İstanbul – Avrupa ve İstanbul – Asya olarak iki farklı şehir gibi kabul ettirilme olasılığı oldukça yüksek.
İzmir Atatürk Stadyumu: 51,295 kişi kapasiteli İzmir stadyumunun turnuva için elden geçmesi gerekli. Daha önce Akdeniz ve Gençlik Olimpiyatları için kullanılan tesis uluslararası deneyimi ve bilinirliğe sahip.
3-4 adet 40 bin kişilik Stadyum
Türkiye’deki Potansiyel Stadlar:
Şenol Güneş Spor Kompleksi Medical Park Arena: 41,461 kişilik kapasitesi ve futbol geçmişi ile Trabzon bu turnuvanın olmazsa olmazı. Ancak ulaşım ve şehirdeki konaklama imkanlarını arttırmak gerekebilir.
Bursa Timsah Arena: 43,477 kişilik kapasitesi ve ulaşım/konaklama imkanları ile Bursa turnuvaya en fazla hazır şehirlerimizden biri.
Konya Büyükşehir Stadyumu: 41,981 kişilik kapasitesi, şehir imkanları ile Konya da adaylıkta zorlanmayacak şehirlerimizden. Stadyum havalimanına yakın ancak raylı ulaşımı stadyuma ulaştırmak lazım. O da Konya gibi bir şehir için işten bile değil.
Ankara 19 Mayıs Stadyumu: Mevcut stadyumun yerine yapılacak 40 bin kişilik stadyum bu grupta yer alacak. Ancak bir sürpriz yapılarak başkent şehrimize 50 bin kişilik bir stadyum yapılması da mümkün.
Aday Olması Beklenmeyenler:
Seçim Bölgeleri ve İstanbul Stadyumlarının Yerleşimi
Vodafone Arena: İstanbul’un en yeni stadyumu 41,903 kişilik kapasitesi ile bu gruba girse de UEFA’nın bir şehirde 2′ den fazla stadyum istememesi nedeniyle stadyumlar arasında yer almayabilir. Fakat bu stadyum, antrenman amaçlı ve UEFA’nın yedek stadyum listesine girebilir. Yine üstün haberleşme altyapısından dolayı basın merkezi olarak da kullanılması olası.
Zayıf bir olasılık olsa da Atatürk Olimpiyat Stadyumu’nun çok uzak olması sebebiyle Avrupa yakası seçim sistemindeki gibi ikiye bölünerek Vodafone Arena’nın Türk Telekom’la birlikte sayılması sağlanabilir.
4 adet 30 bin kişilik stadyum
Türkiye’deki Potansiyel Stadlar:
Kayseri Kadir Has Stadyumu: Yeni stadyumlarımız içinde en “eskisi” olan Kayseri stadyumu 32,864 seyirci kapasitesi ile kuşkusuz bu kategorinin başında yer alacak.
Antalya Arena: Turizm başkentimiz 32,539 kişilik yeni stadyumu ile listede yer alacak bir başka şehrimiz.
Kocaeli Stadyumu: 33,000 kişilik kapasitesiyle endüstri şehrimiz Kocaeli’nin stadyumu da listede yer alabilecek stadyumlardan biri. Diğer aday şehirlerle var olan demiryolu ulaşım imkanları, son zamanlarda artan karayolu imkanları ile güçlü adaylardan biri.
Samsun Stadyumu: 34,000 kişilik yeni stadyumu ile Samsun da bu gruptaki güçlü stadyumlardan biri olacak. Trabzon’la yakınlığı avantaj.
Adana Stadyumu: 33,000 kişilik stadyumu ile yine önemli adaylardan biri Adana şehrimiz.
Diyarbakır Stadyumu: 33,000 kişilik stadyumu olan bir başka şehrimiz.
Gaziantep Stadyumu: 35,574 kişilik kapasitesi ile bölgesinin en büyük stadlarından biri Gaziantep de adaylardan biri olabilir.
Eskişehir Stadyumu: 34,000 kişilik Eskişehir, konaklama, ulaşım ve diğer şehirlere yakınlık açısından önemli bir başka aday şehrimiz.
Kapasite Arttırımı ile Dahil Olabilecek Stadyumlar
Malatya Stadyumu: Bitme aşamasına gelen bir başka stadımız olan Malatya stadı 27,000 kişilik kapasitesi ile kriterleri tutturamıyor gibi gözükse de 3 bin kişilik bir artış olabilecek şekilde tasarlandı.
Şanlıurfa GAP Arena Stadyumu: 28,000 binlik GAP Arena’da tribünler sahaya uzak. Ancak zemin aşağı indirilmesi suretiyle kapasite 30,000 üzerine çıkarılabilir.
Sakarya Stadyumu: 28,000 kişilik kapasitesi ile yakında tamamlanacak olan stadyum, Malatya’da olduğu gibi küçük bir kapasite artışı ile turnuvaya hazır olabilecek. Ancak Bursa, Kocaeli ve İstanbul’daki stadyum sayılarından dolayı bu gerçekleşmeyebilir.
Mersin Arena: Mersin Arena da 5 bin kişlik kapasite artışı ile bu listeye dahil olabilir.
Kümelenme
Aday stadyum kriterlerini çoğunlukla karşılıyor olsak bile UEFA’nın incelediği konulardan biri de stadyumların 2-3’lü gruplar haline kümelenebilecek şekilde olmaları. Bu yüzden özellikle stad enflasyonunun fazla olduğu grupta seçim bu faktörlerden etkilenebilecek.
Genelde bu kümeler grup maçları için seçiliyor ve bir grup bir kümede oynuyor.
İstanbul-Avrupa + Bursa Kümesi: Atatürk Olimpiyat, Bursa ve TT Arena (Vodafone Arena Yedek)
İstanbul-Asya + Doğu Marmara Kümesi: Şükrü Saraçoğlu, Kocaeli, Eskişehir ya da Sakarya
Karadeniz Kümesi : Trabzon, Samsun, Ankara
Ege / Anadolu Kümesi: İzmir – Antalya – Konya
Doğu Kümesi: Adana – Gaziantep – Diyarbakır, Şanlıurfa (Yedek)
Euro 2024 Adaylık Takvimi
9 Aralık 2016 – UEFA üye federasyonlara resmi davet gönderecek
3 Mart 2017 – Ön başvuru süresinin sonu
10 Mart 2017 – UEFA’nın resmi ön başvuruları açıklaması
17 Mart 2017 – Adaylık başvuru gereksinimlerinin tamamlanması
27 Nisan 2018 – Resmi Adaylık başvurusu için son gün
Eylül 2018 – UEFA Euro 2024 ev sahibinin seçilmesi
Euro 2016 Adaylığına Göre Artılarımız
Tesisler: Euro 2016 Adaylık süreci 11 Aralık 2008’de başlamıştı. Türkiye, Euro 2016’yı kaybettiğinde takvim 28 Mayıs 2010’u gösteriyordu. O gün itibariyle sadece Şükrü Saraçoğlu, Atatürk Olimpiyat, İzmir ve Kayseri stadyumları bugünkü kondisyonlarındaydı. Bu arada İzmir’in önemli bir tadilattan da geçtiğini unutmayalım.
Adayların Eylül 2018’de açıklanacağını düşünürsek, aradan geçen sekiz yıllık süre zarfında yukarıdaki listede yer alan tüm stadlarımız o tarihe kadar kullanımda olacak. O tarihe kadar Ankara’daki stadyum inşaatına da başlanmış olacak.
Sadece stadyum değil antrenman tesis olanakları da bu sürede arttı. Samandıra, Florya’nın yanı sıra Beşiktaş’ın Ümraniye, Başakşehir’in Fatih Terim Stadı ve kulüp tesisleri ile Kasımpaşa’nın Kemerburgaz tesislerinin yanı sıra Trabzonspor’un stadyum yanındaki yeni tesisleri, Fenerbahçe’nin Bolu tesisleri ve Antalya’daki yeni futbol turizmi tesisleri gibi imkanlar da arttı.
Adaylık serüvenimizde oy verecek komite üyeleri Türkiye’yi ziyaret ettiklerinde kağıt üzerinde değil, gerçek stadyumları geziyor olacaklar. Kağıt üzerindeki projelerle bile tek oyla kaybettiğimiz adaylığı almamız bu sefer zor olmayacak.
Ulaşım: 2008’de hızlı tren hat inşaası Eskişehir-Konya arasında devam etmekteydi. Bugün ise Pendik-Konya arası 4 saatte ulaşım mümkün. Ankara-Sivas hattı muhtemelen adaylık kararı verildiğinde tamamlanmış olacak. Ankara-İzmir hattı inşaası devam ediyor ve 2023’te bitmesi öngörülüyor.
Otoyol olarak Kuzey Marmara Otoyolu ile İzmir-Gebze Otoyolu da listeye eklenmiş olacak. Ayrıca inşaatına önümüzdeki yıl başlanacak ve 2023’te tamamlanması hedeflenen Çanakkale Otoyolu; Avrupa’dan Ege’ye bağlantı imkanı sunacak.
Havalimanları konusunda da önemli gelişmeler olan Türkiye’de artan havayolu trafiği ve 3. havalimanı da önemli bir koz olarak kullanılacak.
Şehir içi ulaşım imkanları da oldukça arttı. Sadece İstanbul’da 2010’da 60-70 km civarı raylı sistem hattı varken bugün faaliyetteki hat uzunluğu 145 km. İnşaatı devam eden Marmaray, M5,M7, M8, M9 gibi hatlarla birlikte uzunluk 2019’da 450 km’yi bulacak. Belediyenin hedefinin 1000 km olduğu düşünülürse, 2. boğaz metro hattı ve diğer projelerle uzunluk en az 600 km’leri bulabilecek. Böylece bir önceki adaylığın 10 katı metro hattına sahip bir aday olarak diğer aday ülkelerle yarışabileceğiz.
Güvenlik: Ülkemizde yaşanan terör olayları konusunda da elimiz daha öncesine göre çok daha sağlam bir konumda. Fransa yoğun bir terör tehdidi altında Euro 2016’yı gerçekleştirdi.
Varsayalım ki Türkiye Euro 2016’yı kazanmış ve turnuva açılışı da 15 Temmuz 2016 idi. Bir ülkenin başına gelebilecek en kötü felaketlerden biri olmasına karşın, hayat kısa sürede normale döndü.
Darbe girişiminin üzerinden 1 hafta geçmeden, 21 Temmuz 2016’da Osmanlıspor, Moldova takımı Zimbru ile resmi UEFA karşılaşmasına çıktı.
Böyle bir durum olsa bile belki en fazla 1 hafta sonra turnuva kaldığı yerden devam edebilecekti.
Sonuç
Stadyum noktasında Atatürk Olimpiyat ve İzmir Atatürk stadyumlarının renovasyonu yanı sıra Ankara’ya yeni yapılacak stadyum ile birlikte Türkiye mevcut tesisleri ile önümüzde 6-7 yıllık bir süre olmasına karşın hazır durumda gibi gözüküyor.
Yedek stadyum konusunda da elimiz oldukça bol ve alternatifler yaratılabilir.
İçinden geçmekte olduğumuz süreç de güvenlik konusunda olumlu bir gelişme olarak kullanılabilir. Ayrıca 2023 motivasyonumuzla birlikte hedeflenen tesislerin bir çoğu turnuvadan 1 yıl önce tamamlanmış olacak.
Bu sefer ülkemizin bu turnuvayı alması için birçok olumlu gelişme var. Adaylık konusunda rakiplerimiz 1988’de turnuvaya ev sahibi olan Almanya ile 1992’de ev sahibi olan İsveç’in içinde olduğu dörtlü İskandinav topluluğu olacak.